besprekingen 2015-2016 Deel 1

DAMOLEGI

 

Besprekingen 2015 -2016 Deel 1

 

 

Cassandra - Dorothy Baker

 

Korte inhoud

 

Cassandra en Judith zijn een eeneiige tweeling. Zij hebben hun hele leven samen opgetrokken en voelden geen behoefte aan anderen in hun leven. Zij woonden in een groot huis op het platteland samen met hun ouders en grootmoeder. Hun moeder is sedert een paar jaar overleden. Als ze het huis uit gaan om te studeren in Berkeley gaan ze ook met hun tweeën in een flatje wonen. Maar Judith heeft blijkbaar minder hun twee-eenheid nodig want zij verhuist naar New York en later verlooft ze zich.

Cassandra kan zich hierbij niet neerleggen.

 

Vragen

 

Korte indruk en eerste punten.

 

-Het boek twee maal gelezen. Bij de eerste lezing beviel het me niet zo goed, het kon me niet boeien. Na de tweede lezing bleef het beter overeind dan ik dacht. De dialogen vond ik goed. Maar het thema lag me niet en er zat geen humor in – 6,5

-Het boek had een erg hedendaags thema en ik kon het niet loslaten. Het is goed uitgewerkt wat de psychologie betreft van sterke verbondenheid, over de verhouding van twee mensen en hoe anders die kan zijn voor de ene dan voor de andere – 8

-Het eerste deel, waarin Cassandra in een soort van inwendig monoloog aan het woord komt, vond ik het beste. Er gaat een dreiging van uit, een gevoel van een naderend onheil. Het derde deel vond ik minder goed. In zijn geheel goed geschreven met veel aandacht voor de psychologie, niet gedateerd. Wel een boek dat je niet snel moet lezen. Deed me denken aan “Het huwelijk” van Carson McCullers – 7,5

-Het eerste deel van het boek vond ik heel goed maar ik stoorde me aan het laatste deel. Dat deed afbreuk aan het geheel – 6,5

-Ik vond het eerder een saai boek en moest er me doorheen worstelen. Ik las het een aantal maanden geleden maar ik herinner er me nu niet meer veel van. Het stond ver van me af – 5

-Ik vond het wel een goed boek zowel wat de inhoud als wat de sfeer betreft. Ik kon er heel goed inkomen. De sfeer vond ik ook goed beschreven – 7

-Ik vond het boeiend om te lezen. Het geworstel van een tweeling om een eigen identiteit te vinden wordt goed beschreven. Er zit een onderkoelde humor in. Het laatste deel vond ik ook wat minder. De herstelling van Cassandra verloopt te snel – 7,5

 

Wat is het thema en de motieven van het boek?

 

Het thema: loslaten, geworstel met eigen identiteit. Hoe goed ken je een persoon waarvan je veel houdt?

Motieven: zorg voor elkaar, isolatie. Het zwembad: veel speelt zich daarrond af.

De brug is een symbool: er is een uitgang, een oplossing.

 

Hoe is het boek opgebouwd?

 

De roman bestaat uit drie delen. In het eerste deel komt Cassandra aan het woord en dit deel is het langste. In het tweede deel vertelt Judith haar verhaal en tenslotte is het terug aan Cassandra in deel drie.

Het stuk dat geschreven is vanuit het perspectief van Judith is niet zo goed uitgewerkt als dat van Cassandra. Judith had dan ook geen probleem met haar identiteit maar Cassandra wel. Judith is echter wel nog erg bekommerd om Cassandra maar dankzij de liefde kan zij weerstand bieden aan de druk van haar zus.

 

Wat vond je van de stijl van het boek?

 

De roman leest niet moeilijk maar toch zit er veel in. Hij bevat vlotte dialogen. Ondanks het zware thema is het niet emotioneel geschreven, eerder onderkoeld. Er is veel aandacht voor de psychologie. Het is geen boek dat je in de eerste plaats moet lezen voor het verhaal.

Ondanks het feit dat het boek 50 jaar geleden werd geschreven is het niet gedateerd enkel wat sommige details betreft, zoals de ophef over een badpak.

 

Welke verschillen zie je tussen Cassandra en Judith? Bespreek

.

Cassandra voelt zich ouder. Zij neemt terwijl Judith geeft.

Voor Cassandra is een tweeling een eenheid die niet kan doorbroken worden.

Hoewel ze veel van haar zus houdt is ze toch blind voor wat die echt voelt en wil. Ze projecteert haar eigen verlangens naar eenheid op haar zus. Ze kan niet geloven dat Judith anders voelt en denkt als zij. Judith kan niet tegen Cassandra op, enkel nadat zij verliefd werd is ze beter tegen haar oudere zus bestand.

Als studente ging Cassandra veel uit en liet ze Judith achter in de flat. Maar in haar herinnering heeft ze dat verdrongen want zij gelooft niet dat ze ooit een leven had waarin ze Judith niet nodig had. Zolang die er was, was ze waarschijnlijk een vanzelfsprekendheid voor Cassandra. Het is pas na de verhuis van Judith dat de wonde open barst.

Ondanks het feit dat de twee meisjes een ééneiige tweeling vormen zijn ze toch niet volkomen identiek. Er werd dan ook niet op dezelfde manier met hen omgegaan toen ze nog thuis woonden. Cassandra is het eerst geboren en kreeg ook onmiddellijk een naam. Judith kreeg haar naam pas na twee weken! De vader, die naast drinken veel bezig is met denken, wendt zich ook meer tot Cassandra.

De naam Cassandra komt uit de Griekse mythologie en betekent "zij die mannen/mensen verstrikt/verwart". De Cassandra uit de mythologie heeft de gave onheil te kunnen voorspellen. Bij de geboorte zette ze zo een keel op dat de vader enkel aan onheil kan denken, vandaar haar naam.

Het huwelijk van Judith is een onheil voor Cassandra en zij denkt dat dit voor haar zus ook zo is maar dat die dat nog niet inziet. Ze wil Judith voor dit “onheil” behoeden.

 

Wat vind je van de figuren van grootmoeder en vader?

 

De grootmoeder is een speciale vrouw. Ze heeft de moederrol overgenomen. Ze is de bewaker van het fatsoen, de leidster ook. Ze heeft ook het meeste geld.

De vader leeft in zijn eigen wereld. Hij drinkt veel en vaak. Zijn kinderen mochten aan zijn voeten zitten en luisteren. Vooral Cassandra was zijn klankbord. Hij is een eerder zwak figuur.

 

Het boek werd meer dan 50 jaar geleden geschreven. Vind je het gedateerd?

 

Wat bepaalde opvattingen betreft is het wel gedateerd, bijvoorbeeld de ophef die een bikini veroorzaakt.

Qua thema en stijl is het echter allerminst gedateerd. De afhankelijk van een mens is universeel en van alle tijden.

 

Wat is de rol van liefde in deze roman?

 

Je moet een eigen identiteit hebben om van iemand te kunnen houden. Dat is voor Cassandra moeilijk. Ze is schijnbaar lesbisch, verliefd op haar therapeute maar dat is in de jaren 60 van de 20e eeuw niet gemakkelijk. Het werd toen allerminst algemeen aanvaard.

Voor Judith is liefde haar redding. Zij kan daardoor haar zus beter loslaten.

 

Denk je dat het goed afloopt met de twee zussen?

 

Voor Judith loopt het zeker wel goed af. Haar leven werd gered door haar huwelijk. Ze twijfelt niet over haar liefde maar ze is bang om zich te laten beïnvloeden door Cassandra. Ze weet dat ze haar zus ongelukkig maakt maar toch zet ze haar huwelijk door.

Hoe de afloop voor Cassandra zal zijn is niet eenduidig. Sommigen denken dat het voor haar ook goed afloopt. Ze gooit immers haar sok in het water op het einde van het boek, in plaats van zelf in het water te springen. Anderen denken dat weer dat ze niet van haar dwanggedachten af kan komen, dat ze geen eigen persoonlijkheid zal ontwikkelen.

 

Punten na bespreking: gemiddeld 7.

 

 

De schrijfster

 

De Amerikaanse auteur Dorothy Baker is geboren in 1907 in de staat Montana als Doroty Dodds. Ze overleed in 1968. Ze was getrouwd met een dichter, Howard Baker.

Ze schreef slecht 4 romans: 'Young Man With a Horn' (1938), 'Trio' (1943), 'Our Gifted Son' (1948) en 'Cassandra at the Wedding' (1962), in het Nederlands vertaald als “Cassandra”.

Volgens haar man is haar laatste boek gebaseerd op het leven van hen en hun dochters.

 

 

 

Een geweer, een koe, een boom en een vrouw - Meir Shalev

 

Korte inhoud

 

Het verhaal speelt zich af in een oude landbouwkolonie waar Zeëv Tavori uit Galilea , de grootvader van de vertelster, zich vestigde einde jaren 20 van de vorige eeuw met een geweer, een koe, een boom en een vrouw. Die werden hem door zijn ouders gestuurd en door zijn broer Dov gebracht op een wagen getrokken door een machtige os.

In 1930, plegen drie boeren van de kolonie zelfmoord. Dat is althans de officiële lezing. De bewoners weten beter: een van de mannen is doodgeschoten. Bovendien weten ze wie de moordenaar is en waarom hij de moord beging.

Zeventig jaar blijft het geheim bewaard. Dan klopt een onderzoekster aan bij Roeta, de vertelster van het verhaal. Zij zwijgt niet over de geheimen van haar familie.

 

Vragen

 

Heb je het boek graag/ niet graag gelezen , geef kort aan waarom + punten

 

-In het begin kon ik niet in het verhaal komen. Ik vond het langdradig. Na een tijdje vond ik het toch goed. De dualiteit tussen wreedheid en liefde vond ik vooral mooi – 7,5

-Ik las het boek graag vooral omwille van de schrijfstijl. Ik las eerder van deze schrijver o.a. “de 4 maaltijden” dat ik wel een beter boek vond. Soms stoorde ik me aan de vele uitweidingen van Roeta. Die hadden wat korter gemogen. Het lot van de grootmoeder van Roeta greep me erg aan – 7,5

-Een heel mooi boek, gelaagd ook. In elk hoofdstuk werd een deel van het geheim blootgelegd. Je moet het boek traag lezen en tussendoor niet te veel wegleggen – 8

-Ik vond het niet zo een goed boek. De personages raakten me niet echt. Ik heb ook niet genoeg achtergrond om alles te begrijpen waarnaar wordt verwezen – 6,5

-Ik heb het boek graag gelezen ook al vond ik het soms wel wat langdradig. Maar da ging over. Het gaat ook veel over het vertellen van verhalen. Het was echt een boek naar mijn hart – 8

-Een goed boek dat ik graag gelezen heb. Het bevatte veel stof om over na te denken - 8

-Een heel goed boek over wreedheid en liefde. Ik heb het graag gelezen, ook omwille van de gelaagdheid. De verwijzingen naar de bijbel heb ik wel opgezocht – 8,5

 

Wat is volgens jou het thema van de roman en welke motieven heeft Shalev gebruikt in het boek?

Het thema: liefde – wraak. Schuld en boete.

Motieven: verhalen, loutering, bomen, de basaltsteen, het Oud Testament waarnaar veel verwezen wordt.

 

Het lezen van een roman van de Israëlische schrijver Meir Shalev duiken, is een verkwikkend bad in de vertelkunst nemen. Dat geldt ook voor zijn nieuwe roman Een geweer, een koe, een boom en een vrouw. De ingrediënten van Shalevs boeken zijn intussen bekend: een sprankelende taal en een er zbrandende vraagstukken, een subtiel spel met waarheid en verdichtsel, een grondige kennis van de Bijbel, en een intieme kijk in het hart en de ziel van zijn land en zijn bewoners. Ben je het hiermee eens?

 

Het geeft een kijk op een bepaalde periode en een bepaald deel van Israël, namelijk de periode waarin de eerste kolonies werden gesticht en het leven van die eerste kolonisten. Het hedendaagse Israël is iets heel anders! Het geweld en de onderdrukking van de Palestijnen komen nog niet voor. Ze zijn ook nog geen “vijanden”.

 

Wat vind je van de opbouw van het boek, het begin en einde?

 

De eerste 2 hoofdstukken van de roman gaan over een man die wraak gaat nemen. Het is niet duidelijk waarom en op wie. Zijn vrouw spreekt van haar eerste en haar tweede echtgenoot, terwijl het toch dezelfde man blijft. Dat is goed gevonden. In de roman worden de familiegeheimen één voor één onthuld om te eindigen in de gruwelijke waarheid. Op het einde valt alles op zijn plaats.

 

In de roman verwijst Shalev heel vaak naar de bijbel. Deze roman kan als een soort bijbelverhaal worden gelezen , heb jij dit ook zo ervaren? En wat vond je ervan?

 

Er stonden inderdaad veel verwijzingen in naar de bijbel maar niet iedereen had evenveel kennis hiervan om over deze vraag te oordelen. De verhalen uit het Oude Testament zijn vaak nogal zwaar, belerend, terwijl er in dit boek toch ook veel lichtvoetigheid en humor zit, en loutering en genezing.

 

Wat vinden jullie van de personages ( Zeëv, Roeta, Etan , Canetti…)? Wie is eigenlijk het hoofdpersonage in deze roman?

 

Je zou kunnen zeggen dat Roeta de hoofdpersoon is omdat zij het verhaal vertelt. Het verhaal anderzijds gaat over Zeëv, over zijn leven, zijn handelingen, wat hij teweeg bracht, zowel in het goede als in het kwade. Dus eigenlijk is hij de hoofdpersoon.

 

Shalev houdt van de natuur en van de Hebreeuwse taal, waaraan kan je dit merken?

 

Er staan heel mooie natuurbeschrijvingen in de roman, en delen van de natuur spelen een belangrijke rol in het verhaal, zoals de wadi met de boom. Of de boom die Zeëv meebrengt.

In haar gesprek met Canetti verwijst Roeta heel vaak naar de Hebreeuwse taal, naar de verschillende betekenissen die woorden kunnen hebben. Dit is echter in een vertaling niet steeds even belangwekkend als in het oorspronkelijke Hebreeuws omdat veel van de betekenis of de finesses verloren gaan in een vertaling.

 

Wie of wat heeft je het meest getroffen in deze roman (een zin , een gebeurtenis, een personage )?

 

Het harde optreden van Zeëv tegenover zijn zwangere vrouw en haar eerste kind heeft ons allemaal heel erg geraakt. We vonden dit allen heel erg wreed, op het onvoorstelbare af.

Natuurlijk waren er ook positieve zinnen, gebeurtenissen.. die raakten.

Bijvoorbeeld Roeta die spreekt over haar twee echtgenotes, de liefde tussen Roeta en haar man Etan, de passage waarin Zeëv Etan wast, hem tot een nieuwe of vroegere man doopt.

 

Welke punten geef je het boek na de bespreking?

 

Gemiddeld 7,8

.

De schrijver

 

Meir Shalev is een Israëlische romanschrijver en essayist, geboren te Nahalal in Israël op 21 juli 1948. Hij studeerde aan de Hebreeuwse universiteit van Jeruzalem en woont en werkt in Jeruzalem.

Hij is in Israël bekend geworden door zijn ironische sketches op de Israëlische radio en televisie. Nadat hij de televisie vaarwel zei, begon hij aan zijn schrijverscarrière. Hij wordt gerekend tot de grootste schrijvers uit de moderne Israëlische literatuur. Zijn werk is in meer dan twintig landen uitgegeven.

Zijn eerste roman ‘Russische roman’ werd in het Nederlands uitgegeven in 1989.

Hij heeft verscheidene prijzen ontvangen, ook in Europa ( Italië en Frankrijk);

Hij ontving de prestigieuze Brennerprijs, de hoogste literaire onderscheiding in Israël, voor de roman ‘Een duif en een jongen’

Shalev schrijft ook non-fictie en kinderboeken.